رقبای جدول خود را به دسته‌های رده اول، رده دوم و رده سوم تقسیم کنید. این به شما کمک می‌کند که تخمین بزنید آن‌ها چقدر و چطور به کسب و کار شما ارتباط دارند:
- رقبای رده اول کسب و کار شما، رقبای مستقیم شما هستند که محصول یا خدماتی مشابه با شما را به مخاطب هدف شما می‌فروشند. اینها برندهایی هستند که مشتری ها، شما را با آن‌ها مقایسه می‌کنند. مثلا دیجیکالا و بامیلو رقبای رده اول یکدیگر هستند.
- رقبای رده دوم کسب و کار شما، محصول یا خدماتی مشابه شما را به مخاطبی متفاوت با مخاطب هدف شما می‌فروشند. (مثلا دو برندی که یکی رده بالای قیمتی و دیگری رده پایین قیمتی را هدف قرار داده است.) مثلا هاکوپیان و زاگرس‌پوش رقبای رده دومی یکدیگر هستند.
- رقبای رده سوم کسب و کار شما، برندهایی هستند که مخاطب هدفشان مثل شماست ولی محصولاتشان با شما متفاوت است و مستقیماً با شما رقابت نمی‌کنند. این دسته از برندها در آینده هم می‌توانند پتانسیل همکاری با شما را داشته باشند و هم اگر تصمیم به گسترش کسب و کار خود بگیرند، می‌توانند به عنوان رقبای رده اولی شما مطرح شوند. مثلا ریحون و اسنپ از این دسته رقبا هستند.
زمانی که فهمیدید چه مخاطبانی را مورد بررسی قرار می‌دهید، تحقیق و جمع‌آوری داده‌ها برای آنالیز رقبا را آغاز کنید. خبر خوش اینکه در حال حاضر ابزارهای متفاوت زیادی در دسترس است که می‌تواند جمع‌آوری داده‌ها برای شما را آسانتر، بهینه‌تر و دقیق‌تر کند.
بسته به اینکه در چه مرحله‌ای قرار دارید، و میزان بودجه‌ای که در اختیار دارید چقدر است، می‌توانید روی ابزارهای قوی‌تری مثل Ahrefs و SEMrush سرمایه گذاری کنید تا رقبای شما را در طول زمان مانیتور کنند. ولی در این پست ما چند ابزار در دسترس‌تر را بررسی می‌کنیم که در تحقیق رقبا به شما کمک خواهد کرد.
SimilarWeb: این وبسایت بازدید ماهانه و منشأ ترافیک کلیدی برای یک وبسایت را در اختیارتان قرار می‌دهد. این اطلاعات می‌تواند به شما کمک کند که حدس بزنید واحد مارکتینگ رقیب شما در حال حاضر بر چه چیزی تمرکز کرده است. شما همچنین می‌توانید رقبا و وبسایت‌های شبیه به خود را پیدا کنید، آن‌ها را مانیتور کنید و از آن‌ها یاد بگیرید.
Mailcharts: به شما دیدی از بازاریابی ایمیلی رقیبتان می‌دهد، از فراوانی ایمیل‌هایی که می‌فرستد، تا تاکتیک‌های موضوع گذاری و غیره.
Buzzsumo: شما می‌توانید دامین رقبای خود را در Buzzsumo معرفی کنید تا محتواهایی که بیشترین بازدهی را برایشان دارد، ببینید، از طریق تعداد به اشتراک گذاری در شبکه‌های اجتماعی و محل به اشتراک گذاری محتواها. می‌توانید از این راه سایر وبسایت‌هایی را که در حال تولید محتوا در حوزه کاری شما هستند، شناسایی کنید.
Alexa: این وبسایت به شما کمک می‌کند که دموگرافیک مخاطبان و رنکینگ‌های سرچ مرتبط با یک وبسایت را شناسایی کنید. بعلاوه برخی از وبسایت‌هایی را می‌شناسید که برای اهداف PR و استراتژی‌های SEO به رقبای شما لینک داده اند.
با استفاده از این منابع، می‌توانید شروع به جمع آوری داده و پر کردن جدول آنالیز رقبای خود بکنید تا یافته هایتان در یک صفحه به صورت منظم و طبقه بندی شده ذخیره شود.
در کنار تحقیقاتی که با نرم افزار‌ها و ابزارها می‌کنید، تحقیقات میدانی هم انجام دهید. به این معنی که خودتان در قالب یک مخاطب بالقوه، بررسی کنید که رقبایتان در دپارتمان بازاریابی خود به چه کاری مشغول هستند. شما می‌توانید این کار را با این روش انجام دهید:
- در بلاگ رقبا عضو شوید.
- در شبکه‌های اجتماعی آن‌ها را فالو کنید.
- کالایی را به سبد خرید اضافه کنید، ولی خرید را نیمه تمام بگذارید.
- حتی می‌توانید کالایی را بخرید و تجربه مشتری را ارزیابی کنید.
همزمانی که این کارها را می‌کنید، یافته‌های خود را مستند کنید و از تاکتیک‌هایی که می‌بینید یادداشت برداری کنید. با مطالعه عملکرد آن‌ها در خرید نیمه تمام از وبسایتشان و نحوه پشتیبانی در شبکه‌های اجتماعی و سایر فاکتورهای اینچنینی، می‌توانید قدم‌های جالبی را که رقبای شما برای جذب مشتری و فروش بیشتر بر می‌دارند بشناسید. داده‌های اضافی: شما می‌توانید نگاهی که با آنالیز رقبا کسب کرده اید با اطلاعات بیش‌تری که از بازار خود دارید، ترکیب کنید. اطلاعاتی مثل ترندها و یا مسائل اقتصادی مرتبط با صنعت شما.
برای تکمیل این داده‌ها آنالیز SWOT را در نظر داشته باشید. در این روش آنالیز، نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای کسب و کار و رقبایتان را شناسایی می‌کنید. مشخص کردن این موارد به شما کمک می‌کند که نگاهی دقیق به کسب و کار خود کنید و شما را باهوش‌تر می‌کند و انتخاب‌های شما برای آینده برندتان را آگاهانه‌تر.
حالا که فهمیدید چطور می‌توانید رقیبتان را آنالیز کنید، بگذارید به برخی از مهمترین اشتباهاتی اشاره کنیم که ممکن است در این مسیر مرتکب شوید:
- آنالیز رقبا کاری نیست که یکبار انجام دهید و آن را تمام شده بدانید
بررسی نکردن چندباره جداول (یا آپدیت نکردن آن) می‌تواند منجر به شکست و تصمیمات نادرست شما شود. کسب و کارها به صورت مداوم در حال تغییرند پس مهم است که به یاد داشته باشید مراقب رقبا بودن، یک فرایند پویاست نه چیزی که یک بار انجام دهید و دیگر آن را کنار بگذارید.
- گرایش‌های خود را نادیده بگیرید
بعنوان انسان، همه ما تمایل داریم که در یک تحقیق، نتایج منطبق با پیش فرض‌های ما باشد. این موضوع تمایل به تأیید نام دارد. در حین اینکه کار آنالیز رقبا را انجام می‌دهید، مهم است که از پیش فرض‌های ذهنی خود آگاه باشید و آن‌ها را امتحان کنید به جای آنکه بر اساس «فکر خود» راجع به رقبا پیش بروید. اجازه دهید که داده‌ها تصمیمتان را بسازند نه پیش فرض‌های ذهنی.
- داده بدون عمل، بلا استفاده است
اگر قصد دارید کار آنالیز رقبا را آغاز کنید، مطمئن شوید که در قبال داده‌هایی که کسب می‌کنید، عملی انجام می‌دهید نه اینکه بگذارید در کامپیوترتان خاک بخورند. یک برنامه استراتژیک برای داده‌ها بنویسید و آن را در زوایا و تاکتیک‌های بازاریابی خاصی که در حین این فرایند کشف کرده اید اعمال کنید.
- بیش از آنچه لازم است کار نکنید
امروزه با منابع زیادی که کار جمع‌آوری داده برای آنالیز رقبا را آسان می‌کند، تهیه یک سند مقایسه‌ای عالی و با دقت بالا از همیشه ساده‌تر شده است. چرخ را دوباره اختراع نکنید و کارها را برای خودتان سخت نکنید: از ابزارهایی استفاده کنید که عملیات را سرعت می‌بخشد و برداشت‌های مهمی را که نیاز دارید تا در کسب و کار خود تصمیمات آگاهانه بگیرید کسب کنید.
اگر هنوز جهت و هدف مشخصی برای خود تعیین نکرده اید و کار آنالیز رقبا را شروع کرده اید، کارتان خیلی خیلی سخت خواهد شد. قبل از اینکه تحقیق را آغاز کنید، هدفتان و چیزی که انتظار دارید از رقبا یاد بگیرید را تعیین کنید.
- به بازه زمانی مارکتینگ توجه کنید
زمانی که به اطلاعات یک رقیب نگاه می‌کنید، مطمئن شوید که نحوه رشد شرکت‌ها را در طول یک بازه زمانی مطالعه کرده اید نه صرفا دستاوردهای آن‌ها را در یک نقطه زمانی مشخص. گاهی اطلاع از اینکه رقبای شما چگونه در طول زمان تاکتیک هایش را اجرا کرده، برای شما مفیدتر است تا آنکه بدانید در چند روز گذشته چه کرده‌اند یا اینکه همین الآن چه می‌کنند.
با مطالبی که اینجا گفته شد و استفاده از منابع و ابزارهایی که در اختیارتان است، امیدواریم بتوانید به سند آنالیز رقبای مختص به کسب و کار خود دست یابید. با آنالیز رقبا، شما دانش خود در زمینه بازارتان را در طول زمان گسترش می‌دهید. شما می‌توانید به خود کمک کنید که بالاتر از رقبایتان بایستید و حتی از آن‌ها یاد بگیرید.
